2024 Aralık ayında sanayi üretimi tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı
Sanayi üretiminde rekor kırıldı üretim gaza bastı. Ekonomim’den Alaattin Aktaş bugünkü köşesinde “Sanayi üretiminde hem rekor hem patinaj” başlıklı yazı kaleme aldı. İşte Aktaş’ın bahisle ilgili yazısının tamamı:
Sanayi üretiminde anlık yeterli haberden memnun olacaklara evvel rekor haberini vereyim. Gerçi tüm aralık ayları böyledir, yılın çoklukla en yüksek üretimi gerçekleşir lakin 2024’ün son ayında tüm vakitlerin en yüksek üretim seviyesine ulaşıldı ve rekor kırıldı.
TÜİK’in 2021 yılını baz alarak oluşturduğu seriye nazaran arındırılmamış sanayi üretim endeksi aralık ayında 131,2’ye ulaştı. 2023’ün tıpkı ayına nazaran tam yüzde 8 artış var.
Takvim tesirinden arındırılmış endeks geçen aralık ayında 129,9 oldu. 2023’ün aralık ayına nazaran kaydedilen artışın oranı yüzde 7.
İmalat endüstrinin takvim tesirinden arındırılmış endeksi de geçen yılın aralık ayında 133,4’e ulaştı ve 2023’ün tıpkı ayına nazaran yüzde 6,7 oranında artış gösterdi.
Bunlar pek hoş ve olumlu gelişmeler. Her ne kadar girişte de vurguladığım üzere sanayi üretiminde aralık ayları daima bu türlü canlı ve yüz güldüren sonuçlarla geride kalıyorsa da, olsun; yeniden de güzel bir durum.
Ya patinaj?
Ama daima derim ya, kıymetli olan büyük fotoğraf diye… Biraz da ona bakmak gerekiyor.
TÜİK, 2021 yılı 100 bazlı sanayi üretimi serisini 2005 yılına kadar geri götürerek açıklıyor. 2005’ten 2024’e, 2005’i başlangıç alırsak 19 yıllık bir dönem…
Bu periyotta gerek arındırma sürecine husus olmamış ham endekse nazaran, gerek takvim tesirinden arındırılmış endekse nazaran toplam üretim artışı yüzde 142 seviyesinde.
Endeks, 44’lerden 106-107 seviyesine gelmiş…
Yüzde 142 artış birinci bakışta pek yüksek bir oran üzere görünüyor değil mi…
Gerçekten kayda bedel bir oran mı bu?
19 yıldaki yüzde 142 artış, yıllık ortalama bazda yüzde kaça tekabül ediyor dersiniz?
Basit bir hesapla bunu bulmak mümkün.
Sanayi üretiminde 2005’ten 2024’e kadar geçen 19 yılda yıllık ortalama artış sadece yüzde 1,86 olmuş.
Ne oldu; o bayram havası birden sona mı erdi?
Türkiye üzere bir ülke, 19 yıllık devirde sanayi üretimini her yıl ortalama sırf yüzde 1,86 oranında artırabilmiş.
Toplam sanayi üretimini bir kenara koyup imalat sanayine bakalım, tablo çok değişmiyor. İmalat sanayi üretimi 19 yılda yüzde 148 büyümüş; buna nazaran yıllık ortalama büyüme yüzde 2,08 olarak gerçekleşmiş.
Durum bu! Aralık ayındaki gerçekleşmeye bakarak “Sanayi üretiminde zincirleri kırdık, üretim şaha kalktı, kim meblağ bizi” demek de mümkün, “Bir durun hele, yıllık ortalama gidişata bakın, yerimizde sayıyoruz” demek de…
Ama kimin ne söyleyeceği muhakkak değil mi?
İŞSİZLİKTE SON ON İKİ YILIN EN DÜŞÜK ORANI
Dün rekorlar günüydü; sanayi üretiminin aralık ayındaki seviyesinden sonra bir olumlu rekor da işsizlikten geldi.
TÜİK’e nazaran geçen yılın aralık ayındaki işsizlik oranı yüzde 8,5’e geriledi.
İşsizlik daha evvel bu seviyenin altına tam on iki yıl evvel 2012’nin kasım ayında inmiş ve yüzde 8,4 olmuştu.
Kasım 2012’den bu yana olan devirde geçen aralık dışında iki sefer daha yüzde 8,5 seviyesi görülmüştü.
Sanayi üretiminde aralık seviyesine bakarak “Biz bu sorunu da geride bıraktık” diyenler artık de muhtemelen “İşsizlik de artık sorun olmaktan çıktı” diyecektir.
İşsizliğin bir de geçen yıl aydan aya olan seyrine bakıldığında hazirandaki yüzde 9,2’lik orana nazaran 0,7’lik bir düşüş dikkati çekiyor ki, bu da kesinlikle ön plana getirilecektir.
İşgücü istatistiklerine daha sonra ayrıntılı olarak eğilmekte yarar var. Lakin şu kolay soruyu sormadan da olmaz:
“Hani işler çok üzücü gidiyordu, işsizlik ne oldu da böylesine azaldı?”
patronlardunyasi.com
