Türkiye’de ralli sporuna olan ilgi azalmaya devam ediyor
Oksijen’den Emre Özpeynirci’nin haberine nazaran, Renç Koçibey, Cem Hakko, Mustafa Koç, İskender Atakan, Faruk Süren, Aytaç Kot, Saffet Çiftçi Ali, Karacan, Emre Yerlici, Nejat Avcı ve Serdar Bostancı üzere dev isimlerle bir devir altın günlerini yaşayan, medyada geniş yer bulan ralli sporuna olan ilgi dünyanın tersine Türkiye’de son yıllarda yeterlice azaldı. Vaktinde bilhassa kıymetli iş insanlarının ralliye olan merakı ve yarış tutkusuyla birlikte popülaritesi artan ve büyük dayanak gören bu değerli motorsporları tertibi, vakit içinde otomotiv markalarının ve sponsorların takviyesini çekmesiyle birlikte önemli kan kaybı yaşıyor. Avrupa’nın en değerli araba üretim üslerinden biri olan Türkiye’de bir devir 7 fabrika ekibinin birçok sponsorla uzunluk gösterdiği Türkiye Ralli Şampiyonası’nda bugün neredeyse tek bir fabrika grubu ayakta kalmak için çaba ediyor. Bostancı ailesi direniyor.
Kendi üzere Türkiye şampiyonu olan oğlu Murat Bostancı ile uzun yıllardır tek fabrika grubu olarak yola devam eden Castrol Ford Team Türkiye’yi yöneten Serdar Bostancı ile Ford’a dünya ralli şampiyonaları için araç geliştiren M-Sport’un İngiltere Cockermouth’taki merkezinde bu sporun geçmişi ve geleceği konuşuldu.
Rallinin bir periyot iş insanlarının en büyük tutkusu olduğunu ve bu şahısların pilot olmasıyla ardına değerli maddi dayanak ve tanıtım gücünü aldığını hatırlatan Bostancı, “O periyot hepimiz resmen ünlüydük. Basında geniş yer buluyor, televizyonlara çıkıyor, adeta pop yıldızı üzere ilgi görüyorduk. Marka sayısının tepe yaptığı yıllardı. Lakin bilhassa 2001 krizinden sonra bu spor büyük yara aldı. Yanlış idareler ve ekonomik kriz sarstı, bir daha da eski günlerine dönemedi. Bütçeler kısıldı, işverenlerin pistlere veda etmesi sonrası sahibi oldukları şirketlerin de dayanakları yavaş yavaş çekilmeye başladı. En değerli tesiri de kandırılan sponsorların bu spora küsmesiydi” yorumunu yaptı.
TÜRKİYE’DE RALLİ BİTER Mİ?
Sözlerine; “Evet ralli söylendiği üzere kıymetli bir spor ve evet bilhassa otomotiv markalarından dayanak görmeden ayakta kalması pek mümkün değil” diye devam eden Bostancı şunları söyledi:
“Ama rallinin otomotiv bölümüne bugüne kadar verdiği ve vereceği Ar-Ge dayanağını de görmezden gelemeyiz. Şu an Türkiye’de beklediği ilgiyi göremiyor olabilir fakat dünya çapında bir muvaffakiyet öteki spor kollarında olduğu üzere ralliyi de yeniden gündemin birinci sıralarına taşıyacaktır. Bizim gereksinimimiz olan tek şey genç yetenekleri bulup, onlara vereceğimiz dayanakla memleketler arası muvaffakiyetler elde etmek. O vakit ralli tekrar hak ettiği bedeli ve dayanağı görecektir. Dünyada 100 yılı aşkın süredir iş birliği yapan Ford ve Castrol, 1998 yılından bu yana Türkiye’de de ralliye verdikleri takviyesi hiç çekmedi. Elde edeceğimiz memleketler arası başarılarla öbür markaların da tıpkı dayanağı göstereceğine inanıyorum.”
RALLİ BÜTÇELERİ
100 bin euro: Türkiye Ralli Şampiyonası’nda yarışın ortalama ekip başına yıllık bedeli. (7 yarış)
450 bin euro: Dünya Gençler Ralli Şampiyonası’nda müsabakanın ortalama ekip başına yıllık bedeli. (5 yarış)
4 milyon euro: Dünya Ralli Şampiyonası’nın (WRC) müsabakanın ortalama ekip başına yıllık bedeli (13 yarış)
“Peki Castrol Ford Team de olmasa, Türkiye’de ralli biter mi?” sorusuna ise Bostancı, çok net bir halde şu karşılığı verdi; “Ralli alışılmış ki bitmez, kişisel gruplarla devam eder. Ancak bu noktada da olamaz. Zira rallinin bugün muhtaçlığı olan en değerli şey genç pilotların yetişmesi. Şayet marka çatısı altında bu vizyona sahip kadro kalmazsa, memleketler arası muvaffakiyet beklemekte gerçekçi olmaz.”
5 KATEGORİDE RALLİ
Uluslararası Araba Federasyonu (FIA) ralli araçlarını 5 ana kategoriye ayırıyor.
Ralli 1 (WRC): Dünyada ralli yarışlarının en üst sınıfı olan ‘Dünya Ralli Şampiyonası’nda (WRC) yer alan araçlar. 500 beygir güce ulaşan bu hibrit araçlar, 4 çeker ve faal diferansiyelli.
Ralli 2 (WRC2): 300 beygir gücündeki, 4 çeker bu araçlar WRC2 yer alıyor
Ralli 3 (Junior WRC): Gençler WRC Şampiyonası’nda yer alan araçlar. Standard şasi üzerine yapılmış, 4 çeker 250 beygirlik araçlar.
Rally 4: Yaklaşık 200 beygir gücünde önden çekişli araçlar.
Rally 5: Giriş düzeyindeki önden çekiş bu araçlar 150 beygir gücünde.
WRC ARACINI BİRİNCİ TEST EDEN TÜRK
Dünya Ralli Şampiyonası’nda (WRC) Ford’un Dünya Ralli Takımı’ndan sorumlu olan M-Sport’un İngiltere’deki merkezini ziyaret eden Ali Türkkan, birebir vakitte ralli dünyasının en gelişmiş aracını bugüne kadar test eden birinci Türk pilot unvanını elde etti. 500 beygirin üzerinde güce sahip Ford Puma Hybrid Rally1 aracıyla toprak etaplarda sürüşler gerçekleştiren Türkkan, bu testle birlikte WRC’ye bir adım daha yaklaştı.
BİR ŞAMPİYONLUĞU HER ŞEYİ DEĞİŞTİRİR
Castrol Ford Team Türkiye kadrosunun ve kurucusu Serdar Bostancı’nın geleceğe dair en büyük umudu kadronun yıldızı olan genç pilot Ali Türkkan’ın alacağı muvaffakiyetlerde. Kadro, Türkiye’yi memleketler arası arenada temsil eden genç pilot Ali Türkkan’ın liderliğinde 2024 Dünya Gençler Ralli Şampiyonası’nda (Junior WRC) başarılı bir performans sergileyerek dünya üçüncülüğüne ulaştı. Takım önümüzdeki dönem bu kategoride şampiyonluğu hedefleyerek Türkiye’ye bir birinci yaşatmayı amaçlıyor. Ali Türkkan yaptığı açıklamada, “Hedefinin evvel Junior WRC’de şampiyon olup, 2026 yılında ise WRC’de yarışmak olduğunu söyledi. Bunun için çok çalıştığını belirten genç yetenek, önümüzdeki yıl bir WRC aracı ile yarışmak istediğini de kelamlarına ekledi.
26 YILDIR KESİNTİSİZ DESTEK
M-Sport yarış kadrosunun İngiltere’deki merkezinde gerçekleştirilen etkinliğinde Ali Türkkan’ın katıldığı testleri yakından takip eden Castrol Türkiye, Ukrayna ve Orta Asya Genel Müdürü Nilay Tatlısöz, heyecanını paylaşarak, “Castrol olarak 26 yıldır Ford ile Türkiye’de ralliye dayanak veriyoruz ve vermeye devam edeceğiz. Bugün Castrol, Castrol Ford Team Türkiye ve Türkiye motorsporları ismine İngiltere’de değerli bir gün oldu. Genç yaşta kıymetli başarılara imza atan Ali Türkkan’ın WRC aracıyla gerçekleştiği testi şahsen izlemek değerli ve keyifliydi. Ali Türkkan çok yetenekli ve önü açık bir pilot. Ralli dünyasının en gelişmiş aracını birinci sefer bir Türk pilot olarak kullanarak WRC’ye göz kırpıyor olması da sürpriz değil. Castrol olarak Ali üzere genç yeteneklere dayanak vermekten büyük memnunluk ve heyecan duyuyoruz” dedi.
DÜNYADA 200 MİLYON EURO TÜRKİYE’DE 6 MİLYON EURO
Dünyada ralli sporunun toplam bütçesi 200 milyon euro’yu aşarken, Türkiye’de ise 6 milyon Euro’yu fakat buluyor. Türkiye Ralli Şampiyonası’nda pilot başına ortalama 100 bin euro harcanırken, toplamda bir yılda grupların (50 pilot) harcadığı fiyat 5 milyon euro’yu buluyor. Tertip olarak da 7 yarış için toplam 1 milyon euro harcanıyor. Yani 1 yılda yalnızca Türkiye’de düzenlenen ralli için ortalama 6 milyon euro’yu bulan bir yatırım yapılıyor. İngiltere, Finlandiya üzere rallinin tanınan olduğu ülkelerde bu yatırım meblağları 10 katına ulaşıyor.
TÜRKİYE’DE İLGİ NEDEN AZALDI?
Türkiye’de ralliye olan ilginin azalmasında birkaç neden öne çıkıyor:
-Yüksek maliyetler ve sponsorluk eksikliği: Türkiye’de sponsorluk dayanağı sonlu olduğundan, atletler ve gruplar kâfi finansal dayanak bulmakta zorlanıyor.
-Medya ve görünürlük eksikliği: Türkiye’de ralliye olan medya ilgisi sonlu. Televizyon kanallarında yahut toplumsal medya platformlarında rallinin gereğince görünür olmaması, sporun geniş kitlelere ulaşmasını engelliyor.
-Yerel takviye ve altyapı meseleleri: Ralli tertipleri için inançlı ve uygun parkur alanları bulmak güç olabiliyor.
-Ekonomik durum: Ekonomik dalgalanmalar, insanları bu tip aktivitelere daha az harcama yapmaya yönlendirebiliyor.Ayrıca sermayenin el değiştirmesi de etkiledi.
-Rekabet ve alternatif sporların artışı: Türkiye’de bilhassa futbol ve basketbol üzere ana sporlar, medya ve sponsorluk açısından hâlâ büyük bir ilgi görüyor.
patronlardunyasi.com
