Pürsefa Hanı’nda dönüşüm esintisi… Sanayiden çıkan sanat
Kimi betonu enstalasyona dönüştürdü, kimi klâsik dokuma tezgâhından dijital bir sanat yapıtı “dokudu”, kimileri ise endüstrinin vazgeçilmezleri olan ambalaj, iplik ve elyafları kullandı…
Gaziantep’te vaktinde sabun imalathanesi olarak kullanılan dört asırlık Pürsefa Hanı, endüstriden doğan sanat yapıtlarına konut sahipliği yapıyor. Tarihî handa SANKO Holding’in 120. yılına has olarak hazırlanan “Sahre” başlıklı stant, Ayça Okay küratörlüğünde farklı endüstriyel alanları deneyim edip ilham alan Hakan Yılmaz, Leyla Emadi, Jennifer İpekel, Nergiz Yeşil, Fırat Engin ve Murat Germen’in yapıtlarını bir ortaya getiriyor.
Adını; Antep’te altı gün çalıştıktan sonra bir gün kırlarda yapılan “sahre” geleneğinden alan stantta, sanatçı Leyla Emadi, endüstrinin ve kentleşmenin vazgeçilmez unsurlarından olan betonu kullanarak yaptığı ağaç kökü formundaki enstalasyonla yer alıyor. Emadi “Aslında ağaç köküyle birlikteliği ve kapsayıcılığı anlatıyorum. Bu esaslı bir ağaç ve kısımlarıyla geleceğe ışık tutuyor. Bunun için betonla çalışmak istedim” diyor. Betonun sanat için değerli bir materyal olduğunu söyleyen sanatçı “Betonlaşmadan bahsetmiyorum lakin bizi için alan ve koruyan materyalin bu kadar kötülenmesini gerçek bulmuyorum” şeklinde konuşuyor.
GELENEKSEL TEZGÂHTAN DİJİTAL SANATA
Dijital sanatçı Hakan Yılmaz ise 1900’lerin başında kurumun temellerini atan Sani Bey’in el dokuma tezgâhından ilhamla uzun bir seyahati anlatıyor. Yılmaz, “Aslında kültürümüzdeki kıymetli pahaları dijital araçları kullanarak modernize etmeyi kendime vazife edinmiş bir sanatçıyım. Burada da işaret ettiğim şey birebir. Çalışmanın ismi ‘İlmek’. Klasik iplik yerine ışığı taşıyan fiberoptik iplerle bunu tasarladım. Tezgâhtan taşan ışıklar bu ilmekten duvara ulaşıyorlar. Orada da 120 yıllık bir öykünün tamamını görebiliyoruz” sözlerini kullanıyor.
Jennifer İpekel atık kumaşları kullanarak Antep yöresine has “cüdele” denen yorganı hatırlatan eser ortaya koyuyor. Klâsik tekniklerle oluşturulan yapıta yörenin efsaneleri ve inançları soyut bir formda yansıyor.
Fırat Engin ambalaj sinemalarını kullandığı yapıtında geleneği hatırlatan farklı sözlerini neon harflerle işliyor. Bir biyo sanat yapıtına imza atan Nergiz Yeşil ise geri dönüştürülmüş elyafları kombucha mantarlarıyla ileri dönüştürüyor. Fotoğraf sanatkarı Murat Germen ise workshop yaptıktan sonra fabrikayı kadrajına alan çalışanlarla birlikte enstantaneleri teşhir ediyor.
ÜRETİM BANTLARINA DÂHİL OLDULAR
Türkiye gazetesinden Murat Öztekn’in haberine nazaran, stantta esaslı bir sanayi kuruluşunun bedelleriyle Gaziantep’e ilişkin olan ögeleri birleştirmek istediklerini kaydeden küratör Ayça Okay “Farklı disiplinlerden altı farklı sanatçıyı burada bir ortaya getirdik. Sanayi üzere net sonuçları olan bir alanla sanat üzere daha doğaçlama bir saha buluştu. Sanatkarlar farklı sanayi gereçlerini kullandılar ve üretim tesisleri içerisindeki sistemlerle fikirlerden faydalandılar. Tahminen de birinci kez sanatkarlar üretim bantlarının içerisine bu kadar dâhil olarak sanat yapıtları ortaya çıkardılar. Bütün bunlara endüstriden doğan sanat yapıtları diyebiliriz” diyor. Stantla tıpkı vakitte endüstride kullanılan gereçlerin dönüşme ihtimalini göstermek istediklerini anlatan Okay, geri dönüştürülmüş ambalaj, pamuk, iplik, kumaş üzere objeleri sanatla ileri dönüştürdüklerini söylüyor.
patronlardunyasi.com
