COP29’a günler kaldı, yaşanabilir dünya için liderler Bakü’de buluşacak
İklim değişikliği ile gayret kapsamında düzenlenen COP29, 11-22 Kasım tarihleri ortasında Bakü’de gerçekleşecek. Türkiye’nin de yer aldığı tertipte bu yıl, global sıcaklık artışını sınırlamak için sera gazlarının azaltılması ve gelişmekte olan ülkelere iklim değişikliğiyle gayret için daha fazla finansal dayanak sağlanması amaçlanıyor.
ÖNEMLİ DÜNYA ÖNDERLERİ COP29’A KATILMAYACAK
Fakat iklim değişikliği konusuna kuşkulu yaklaşan Donald Trump’ın zaferinin gölgesinde gerçekleşen bu toplantıya kıymetli dünya başkanlı katılmayacak. Bu isimler arasında Çin lideri Xi Jinping ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron bulunuyor. Öte yandan birçok milletlerarası kuruluş bu toplantının Azerbaycan’da yapılmasını tartışmalı buluyor.
COP29 NEDİR VE NEREDE YAPILACAK?
COP29, iklim değişikliği konusunda dünyanın en kıymetli toplantısıdır. BM tarafından yönetilir ve bu yıl düzenlenen 29. aktiflik, 11-22 Kasım tarihleri ortasında Azerbaycan’ın başşehri Bakü’de düzenlenecek.
COP NE MANAYA GELİYOR?
COP, “Taraflar Konferansı” manasına gelir ve buna nazaran taraflar, UNFCCC (Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi) ismi verilen antlaşmayı onaylayan ülkelerdir.
Bu mutabakat 1992 yılında yaklaşık 200 ülke tarafından imzalandı. COP, bu mutabakatın karar alma organı ve bu ülkelerin temsilcileri, iklim değişikliğinin temel nedenlerini ele almak için en güzel yaklaşımları müzakere etmek üzere her yıl bir ortaya geliyor.
COP29’A KİMLER KATILACAK?
Türkiye bu tertibe her sene katılıyor ve iklim değişikliği ile ilgili tahlil teklifleri sunarak muahedeler yapılmasını sağlıyor. Ama bu sene, en büyük iktisatların münasebetiyle en büyük karbon emisyoncularının bu toplantıya katılmayışı hayli dikkat çekiyor.
Joe Biden, vazifedeyken toplantıya katılmama kararı almıştı. Ayrıca Çin lideri Xi Jinping ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Almanya’dan Olaf Schulz ve Hindistan’dan Narendra Modi de tertipte yer almayacak.
İklim konferansının mevzuları ortasında İsrail-Gazze ve Ukrayna-Rusya savaşları yer alacak. Savaşlar nedeniyle meydana gelen global finansal problemler ele alınacak.
Oxford Üniversitesi’nden Prof. Thomas Hale, “Dünyanın hiçbir başkanı, e-posta kutularında iklim değişikliğini bir numaraya taşıyarak gelmiyor” dedi.
Öte yandan Azerbaycan’ın Bakü’de değerli bir muahedeyi garanti altına alabilecek diplomatik yahut mali güce sahip olmadığı tarafında de tenkitler bulunuyor. Hasebiyle pek çok başkan, gelecek yıl Brezilya’da yapılacak COP30’da bulunmanın daha uygun olduğu görüşünde.
TÜRKİYE ÜST SEVİYE İŞTİRAK SAĞLAYACAK
Türkiye, Azerbaycan’ın konut sahipliği yapacağı COP29’a başta Cumhurbaşkanı Erdoğan olmak üzere, hükümet üyeleri, kamu ve sivil toplum kuruluşları ile uzman ve akademisyenlerin yer aldığı heyetle üst seviye iştirak sağlayacak.
Türkiye’nin COP29 boyunca pavilyonunda etkinlikler yapacak kurum ve kuruluşlar ortasında SOCAR Türkiye de yer aldı. Petrol şirketi “sürdürülebilirlik ve iklim değişikliği” başlığı altında bir toplantı düzenleyecek.
Öte yandan,Trendyol, Bakü’de düzenlenecek Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği 29. Taraflar Konferansı (COP29) kapsamında Sürdürülebilir Gelecek Platformu ile işbirliği yaptı.
COP29’DA NELER KONUŞULACAK?
Bu yılın en kıymetli sorusu para. 2015 yılında imzalanan Paris muahedesi uyarınca, dünya başkanları global sıcaklıkların 1,5C’den fazla artmasını önlemeye çalışacaklarına kelam verdiler. Bunun gerçekleşmesi için ülkelerin ısınma gazlarını azaltma eforlarını artırmaları gerekiyor.
Anlaşmanın bir modülü olarak ülkeler, 2025 yılına kadar gelişmekte olan ülkeler için yeni bir nakit amacı geliştirmeyi taahhüt ettiler. Bu para, gelişmekte olan iktisatların karbon emisyonlarını azaltmalarına ve artan sıcaklıkların en berbat tesirlerine ahenk sağlamalarına yardımcı olmak için kullanılacak.
Zengin ve yoksul ülkeler ortasında itimat inşa etmede yeni bir finans gayesi üzerinde muahedeye varılması kritik bir adım olarak görülüyor; çünkü bugüne kadar bu mevzuda kaydedilen muvaffakiyetler kâfi değil.
Afrika ülkeleri ve küçük ada devletleri, 2030 yılına kadar iklim finansmanının toplamda yıllık 1 trilyon doların üzerine çıkmasını istiyor. Şimdiye kadar Çin ve Körfez ülkeleri üzere ülkeler gelişmekte olan ekonomiler olarak sınıflandırılmış ve katkı yapmaktan muaf tutulmuşlardı.
AB ve öteki varlıklı ülkelere nazaran, nakit ölçüsünün artırılması için bunun değişmesi gerekiyor.
TRUMP’IN SEÇİLMESİ COP29’U NASIL ETKİLEYECEK?
ABD Başkanlık seçim yarışından zaferle çıkan Donald Trump, iklim değişikliği konusuna kuşkuyla yaklaşıyor. Trump, yeşil enerjiyi artırma gayretlerini aldatmaca olarak görüyor. Ayrıyeten ülkesini Paris Anlaşması’ndan da çıkarma planı olduğunu söylüyor. İklim bilimciler ise Trump’ın bu görüşlerini iklimle gayret konusunda ‘aksilik’ olarak pahalandırıyor.
Seçim yarışında Trump, ABD’nin en büyük eyaletlerinden Texas’ı kazandı. Texas Petrol ve Gaz Derneğinin (TXOGA) internet sitesinden yapılan açıklamaya nazaran, TXOGA Başekonomisti Dean Foreman, eyaletin, Ekim-Kasım 2023 periyodunda günde 5,7 milyon varil ham petrol üretimiyle rekor kırdı. Ayrıyeten ham petrol üretiminin ağır olduğu eyaletlerde de Trump seçimi önde bitirdi.
patronlardunyasi.com
