Formula 1’e ev sahipliği yapmak isteyen ülkelerin milyarlarca dolarlık mücadelesi kızışıyor
Formula 1 Dünya Şampiyonası’nda 2024 finali yaklaşırken rekabet yalnızca yarışılan yarışlarda değil, gelecek yıl tertibe konut sahipliği yapmak isteyen ülkeler ortasında da kızışıyor.
Rekabet o denli şiddetlenmiş durumda ki, bu durum kimi vakit sporun kendisinin önüne bile geçebiliyor.
“BAŞBAKANLARDAN VE HÜKÜMETLERDEN DAVETLER ALIYORUZ”
F1 CEO’su Stefano Domenicali, bir televizyon kanalına verdiği röportajda tertibe konut sahipliği yapmak isteyen ülkelerin başbakanlarından ve hükümetlerinden davetler aldıklarını söyledi.
F1 CEO’su Stefano Domenicali
Ancak takvimdeki yerlerini kaybedebilecek ülkeler için bu durum son derece politik. Belçika Grand Prix’si her yıl ülke iktisadına kestirimi olarak 248 milyon dolar katkı sağlıyor. Bu nedenle, ülkenin başbakanı 2023’ün sonlarında Domenicali’ye mukavelenin 2025’in ötesine uzatılması için lobi yapmak üzere mektup yazdığında, bildirisi açıktı:
“Avrupa, Uzak Doğu ve Amerika/Ortadoğu ortasında istikrarlı bir takvim oluşturmanızın gerekliliği Belçika’nın aleyhine olmayacak.”
KÖRFEZ SERMAYESİ DOMİNE EDİYOR
Öte yandan Tayland ve Güney Kore teklif sundu, Hindistan, Ruanda ve başka birçok ülke de F1 takviminde yer alabilmek için yatırımlarını artırdı.
Ancak birilerinin kaybetmesi gerekecek… Orta Doğu’nun petrol üreticisi ülkeleri F1’i ekonomik çeşitlilikleri açısından kritik bir ehemmiyete sahip görüyor ve bunun için muazzam yatırımlar yapıyorlar.
CNBC’de yer alan habere nazaran birinci Grand Prix’sini 2009’da düzenleyen Abu Dabi, bunun için 40 milyar dolar harcayarak yapay bir ada inşa etti. Ada 2023 yılında 34 milyon ziyaretçiyi ağırladı.
Bir öbür petrol devi, Suudi Arabistan da Formula 1’i büsbütün satın almayı hedeflediğini açıkladı. Körfez ülkesi, bu yıl takvimde yer alabilmek için tam 60 milyon Euro ödedi. Buna, tertip için harcanan para dahil değil.
“SADECE YARIŞI DEĞİL, KENTLERİ DE VİTRİNE ÇIKARTIYOR”
Spor pazarlama ajansı Right Formula’nın CEO’su Robin Fenwick, “Formula 1 yarışı değil, kenti vitrine çıkarıyor” dedi ve ekledi: “Bu da mahallî ekonomik tesir ve yaratacağı kalıcı miras açısından şahane bir şey.”
Monako’yu düşünün. Monte Carlo limanının etrafındaki sokaklar şatafat, ihtişam ve motor yarışlarıyla eşanlamlıdır. Kimi mağazalar dört günde neredeyse üç aylık gelir elde ediyor.
Yine de Monako şu anda Suudi Arabistan’ın bir yarışa mesken sahipliği yapmak için ödediğinin yaklaşık üçte birini (20 milyon dolar) ödediğinden, F1 2025 yılında sona erecek olan mukavelesini uzatmak istemeyebilir.
İSTANBUL PARK’IN DURUMU BELİRSİZLİĞİNİ KORUYOR
2003 yılında temeli atılan ve daha evvel 9 defa Formula 1’e konut sahipliği yapan İstanbul Park’ın bu yıl içindeki el değiştirmesi, tertip takvimine Türkiye’nin tekrar eklenebileceği umudunu canlandırmıştı.
İstanbul Park için yapılan ihalede Formula 1’in tekrar Türkiye’ye getirilmesi kaidesinin bulunması ve ihaleyi kazanan şirketin işvereni Lale Cander’in birebir vakitte Formula 1’in lastik distribütörü Pirelli’nin Türkiye müdürü olması beklentileri yükseltmişti.
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy da ihale süreciyle ilgili açıklamasında, “2026 yılı prestijiyle Formula 1 yarışlarının Türkiye getirmesiyle ilgili kontratlama süreci başlayacak” demişti.
İhalenin gerçekleşip pistin teslim alınmasının üzerinden geçen vakte karşın şimdi Formula 1’in Türkiye’ye dönüp dönmeyeceği belirsizliğini koruyor.
FORMULA 1’İN GELECEĞİ TARTIŞILIYOR
F1 gelenekçileri ticari odaklanmanın eninde sonunda sporun ziyanına olacağı görüşünde. Silverstone’un dört günlük tribün biletlerinin 2024 yılında 600 sterline (774 dolar) ulaşmasını sağlayan “dinamik fiyatlandırma” algoritması, aileleri fiyatlandırmaya karşı uyaran F1 efsanesi Lewis Hamilton’ın tenkitlerine neden oldu. Fakat fiyat artışının büyük bir kısmı Grand Prix hafta sonlarının aileler ortasında artan popülaritesinden kaynaklanıyor. Miami’de Ed Sheeran ve Silverstone’da Stormzy üzere global süperstarların konserleri yarış hafta sonlarına daha geniş bir kitleyi çekerek F1’i ana akıma daha da yaklaştırdı.
Bu modelin savunucuları Las Vegas Grand Prix’sinin uçuşlar, otel rezervasyonları ve restoran gelirleri yoluyla yarattığı 1,2 milyar dolarlık ekonomik kıymetin yanı sıra F1’in aktifliği düzenlemek için yaptığı altyapı yatırımlarına işaret ediyor.
Büyümeye devam etmek için F1’in, sporun yeni izleyicileri ile çekirdek motor yarışı hayranları ortasında dar bir çizgide ilerlemesi gerekecek. Bu yalnızca taraftarlara hangi yeni tecrübeleri sunacakları konusunda değil, birebir vakitte takvimden hangi aktiflikleri çıkaracakları konusunda da dikkatli düşünmeyi gerektiriyor. Beğenin ya da beğenmeyin, F1’in artan ekonomik tesiri, rastgele bir kararın birileri üzerinde kıymetli bir tesiri olacağı manasına geliyor.
patronlardunyasi.com
