Kanada, Türk girişimciler için yeni bir göç rotası olarak öne çıkıyor
Oksijen’den Zeynep Atmaca ile bir ortaya gelen Stephen Green ile Kanada’nın göçmenlik sisteminde kimlerin daha avantajlı olduğunu, hangi meslek kümelerine öncelik verildiğini ve teşebbüsçüler ile şirket sahipleri için mevcut fırsatları konuştu.
İşte Zeynep Atmaca’nın yazısının tamamı:
Kanada’nın en esaslı göçmenlik hukuku firmalarından biri olan Green and Spiegel, yaklaşık 60 yıldır bireyler ve şirketler için Kanada, ABD ve Avrupa’da göçmenlik hizmetleri sunuyor. “Ülkemin esas satışçılarından biri üzere hissediyorum” diyen yönetici ortaklardan Stephen Green ile Kanada’nın göçmenlik sisteminde kimlerin daha avantajlı olduğunu, hangi meslek kümelerine öncelik verildiğini ve teşebbüsçüler ile şirket sahipleri için mevcut fırsatlar konuşuldu.
KANADA İÇİN ADAY OLABİLECEK ÜLKÜ KİŞİ KİM OLABİLİR?
Kanada’ya göçmenlik için iki ana kategori bulunuyor. Birincisi, bireyin mesleksel marifetlerine dayalı sistem. Hükümet, muhtaçlık duyulan mesleklerde çalışan bireylere müracaat yapma bahtı tanıyor. Başvuranlar fiyatsız olarak bir havuza alınıyor. Artan müracaatlar nedeniyle hükümet artık belli meslek kümelerine, bilhassa tıp ve teknoloji alanlarına öncelik veriyor. Bu kategori için finansal gereklilikler düşük olsa da, 45 yaş üstü bireyler ve Kanada’da eğitim yahut iş deneyimi olmayanlar için süreç daha sıkıntı. Bir başka alternatif ise iş odaklı göçmenlik. Kanada, inovatif teşebbüsleri teşvik etmek maksadıyla ‘Start-up Vizesi’ programını oluşturdu. Teşebbüslerin yenilikçi olup olmadığı, Kanada iktisadına katkı sağlayıp sağlamayacağı üç farklı kuruluş tarafından bedellendiriliyor: İş kuluçka merkezleri, melek yatırımcı kümeleri ve risk sermayesi fonları. Şayet teşebbüsünüz dayanak alırsa, tüm aile göçmenlik başvurusu yapabiliyor. Ayrıyeten, süreç tamamlanmadan süreksiz bir çalışma müsaadesi alarak Kanada’ya taşınmak ve burada çalışmak mümkün. Bu programda yaş sonu yok ve çocuklar fiyatsız eğitime erişebiliyor. Çocuklarınız, hangi bölgede yaşıyorsanız oradaki okula kabul ediliyor ve hatta kimi üniversiteler, anne yahut babaları Kanada’da çalışma müsaadesine sahipse yabancı öğrenci fiyatı almıyor. Yani Kanada’daki bir Kanadalı ya da göçmenle birebir fiyatı ödüyorsunuz. Hatta birtakım üniversiteler, ebeveyni çalışma müsaadesine sahip olan öğrencilere yabancı öğrenci fiyatı uygulamıyor.
“ŞİRKET BAŞARISIZ OLSA DA HAKKINIZ BAKİ”
FİKİR EVRESİNDE OLAN DEĞİL KURULMUŞ BİR START-UP’TAN BAHSEDİYORUZ DEĞİL Mİ?
Evet. Şirketteki çalışanların değerini kanıtlarsanız onlar da aileleriyle başvurma hakkına sahip oluyorlar. Finans konusunda sizin bir bilginiz yoksa, grubunuza bir finans uzmanı katabilir ve onun bilgi birikiminden faydalanabilirsiniz. Kanada üzere ülkelerde, girişimcilere grup oluşturma ve uzmanlıklarını gerçek formda yansıtma konusunda takviye veren şirketler de bulunmaktadır. Bu çeşitlilik, teşebbüslerin büyümesini dayanaklar. Şayet şirketiniz sonraki yıllarda başarısız olursa haklarınız baki kalır. Göçmenlik başvurusu tüm aileyi kapsıyor, fakat sırf 22 yaşın altındaki çocuklar bu müracaata dahil edilebiliyor.
YA ÖĞRENCİLER?
Kanada hükümeti, COVID öncesinde ve sırasında öğrencilere kapıları açmıştı. Lakin Kanada 10 eyalete bölündüğü için, hangi okulun öğrenci davet edebileceğine eyaletler karar veriyordu. Vakitle çok fazla okul milletlerarası öğrenci kabul etmeye başladı ve kimi okulların akademik kalitesi hayli düştü. Bunun üzerine Kanada hükümeti, öğrenci kabulüne bir hudut koyarak ülkeye gelen öğrenci sayısını azalttı. Lakin bu durum, Toronto Üniversitesi yahut British Columbia Üniversitesi üzere esaslı ve itibarlı okulları etkilemedi; sırf daha az bilinen ve akademik düzeyi düşük olan kurumları kapsıyor. Milletlerarası öğrenciler için eğitim fiyatları epeyce yüksek. Bir Kanadalı yahut göçmene kıyasla 3 ila 5 kat fazla ödeme yapıyorlar, bu yüzden birçok okul yabancı öğrenci kabul etmeye istekliydi. Lakin yeni düzenlemelerle, okullar daha kaliteli öğrenciler almak için daha dikkatli olmak zorunda kalacak. Evvelce sırf maddi kar odaklı olan birtakım düşük düzeyli okullar artık öğrenci kabul edemeyecek. Bu da daha denetimli ve akademik açıdan daha güçlü bir sistem oluşturacak. Ayrıyeten, göçmenlik başvurusu yapanlar için değerli bir avantaj var. Şayet Kanada’ya göçmen olarak gelirseniz, yabancı öğrenci fiyatı ödemeniz gerekmiyor. Örneğin, memleketler arası bir öğrenci olarak yıllık 40-50 bin Kanada doları ödenirken, bir Kanadalı yahut daimi oturum sahibi bu eğitim için yaklaşık 6 bin dolar ödüyor.
AİLECEK GELSEK LAKİN MESELA ÇOCUKLARDAN BİRİ ÜNİVERSİTE OKUMAYA DİĞER BİR ÜLKEYE GİTSE?
Kanada’ya göç ettikten sonra herkes ferdî olarak kendi yolunu çizebilir. Örneğin, anne Kanada’da uzun mühlet kalmak istemeyip Türkiye’ye dönse bile, bu çocukların göçmenlik statüsünü etkilemez. Çocuklar kendi pasaportlarını alabilir ve bağımsız olarak Kanada’da yaşamaya devam edebilirler. Ayrıyeten hakikat planlama ile vergileri minimize etmek mümkün. ABD’den farklı olarak, Kanada’da yalnızca ikamet ettiğiniz müddet boyunca vergi ödersiniz.
Ayrıca Kanada’da miras vergisi yoktur; çocuklarınıza büyük bir miras bıraksanız bile vergi ödemek zorunda kalmazlar. Kanada vatandaşları, ABD ile hür ticaret mutabakatından da yararlanır ve ABD’de çalışma konusunda avantajlıdır. Fakat bu durum, Donald Trump’ın mümkün değişikliklerine bağlı olarak ilerleyen süreçte farklılık gösterebilir.
KANADA HARİCİNDE, ABD‘DE VE HOLLANDA’DA OFİSLERİNİZ VAR. HANGİ ÜLKE HANGİ GÖÇMEN İÇİN UYGUN DİYE SORSAM?
Taylor Swift’ten örnek verelim, herkes onu seviyor. Diyelim ki kendisi ABD vatandaşı değil.
TAYLOR SWIFT NEREYE GÖÇ EDEBİLİR?
Avrupa’nın çeşitli yerlerine taşınabilir zira satın alma gücü yüksek ve bu sayede yatırım yapıp kimi ülkelerde çok süratli bir halde yaşamaya başlayabilir. Taylor Swift’in çalışma müsaadesiyle Kanada’ya göç etmesi için uygun bir program yok.
PEKİ SİZCE TAYLOR SWIFT BİR GÖÇMEN OLARAK NEREDE YAŞAMAKTAN KEYİFLİ OLUR?
Bu büyük ölçüde ne aradığına bağlı. Şayet inançlı, huzurlu ve uygun bir iş-aile istikrarı sunan bir yer istiyorsa, Kanada katiyetle ülkü bir seçenek olabilir. Her ülkenin kendine has hoşlukları var, lakin Kanada’nın sunduğu ömür stili sahiden eşsiz. Dünyada, Kanada’nın sağladığı aile hayatı ve iş istikrarını sunabilen çok az ülke var. Kanada’nın en büyük avantajlarından biri geniş bir orta sınıfa sahip olması. Çalışan bir çift, yılda iki sefer tatile gidebilir, haftada bir kere restorana gidebilir ve hayat kalitesini koruyabilir. Ülke inançlı ve istikrarlı bir ortam sunuyor.
SİZİN OFİSLERİNİZE ÇOK SAYIDA TÜRK BAŞVURUYOR MU?
Türkler, Kanada’ya göçmenlik müracaatlarında en çok başvuran birinci beş ülke ortasında yer alıyor. Başvuranların büyük kısmını şirket sahipleri ve beyaz yakalı profesyoneller oluşturuyor. Türkiye’de yaşanan ekonomik ve siyasi faktörler nedeniyle birçok kişi Kanada’yı bir B Planı olarak pahalandırıyor. Son yıllarda iş dünyasında Türk göçü süratle artarken, şirketler Amerikan doları yerine Kanada dolarına yönelmeye başladı. Bu da Türk firmaları için büyük bir fırsat yaratıyor. Bilhassa inşaat dalı Kanada’da büyük bir büyüme sürecinde. Konut zahmeti nedeniyle ülkede ağır inşaat projeleri yürütülüyor ve bu, hem inşaat bölümünde hem de teknoloji alanında yeni iş fırsatları doğuruyor. Kanada’nın en büyük gereksinimi nitelikli iş gücü. Toronto üzere kentler, üniversiteleri ve çok kültürlü yapıları sayesinde her lisandan ve marifetten beşere mesken sahipliği yapıyor. Sıhhat, teknoloji ve el sanatları alanlarında büyük bir uzman açığı bulunuyor. Bilhassa doktor, marangoz, tesisatçı ve elektrikçi üzere meslek kümelerinde önemli istihdam gereksinimi var ve bu alanda değerli yatırımlar yapılıyor.
“SAĞLIKÇILAR AVANTAJLI”
GÖÇ ETMEDEN TÜRKİYE’DE ŞİRKET KURMUŞ BİRİSİ DE KANADA’YA MÜRACAAT YAPABİLİYOR DEĞİL Mİ?
Kesinlikle, bu aslında tam olarak hedeflenen şey. Zati bilhassa yeme-içme ve inşaat kesiminden birçok Türk firması Kanada’da faaliyet göstermeye başladı. Hatta bunlardan biri şu an çok büyük bir otel tasarlıyor ve neredeyse 500 odalık mobilyayı Türkiye’den satın alıyor. Bu, göçmenlik süreçlerinin ülkeler ortasında nasıl ticari kontaklar oluşturduğunu gösteriyor.
PEKİ HANGİ KÜMELER ŞANSLI?
Özellikle sıhhat dalındaki bireyler için daha yüksek bir talih var. Ayrıyeten Fransızca bilenler en büyük önceliğe sahip. Kanada hükümeti, müracaatların yüzde sekiz buçuğunu Fransızca konuşan bireylerden almak üzere bir taahhüt verdi. Kanada’da birinci dereceden akrabaları olanlar da avantajlı.
patronlardunyasi.com
