Organ bağışı farkındalığı arttı: Her organ bağışı, yeni bir yaşam şansı

Burçin UYSAL

Sağlık Bakanlığı, geçtiğimiz günlerde organ bağışına dikkat çekmek için sanatçı ve atletleri organ bağışına davet etmiş ve bir görüntü yayınlamıştı. Aslında organ bağışı ülkemizde uzun yıllardan bu yana yapılıyor. Son yıllarda sayısı artmaya da başladı. İşte organlarını bağışlayan o isimler ve organ nakli olan ünlüler:

KADAVRA OLMAK İSTEDİ PROSEDÜRE TAKILDI

“Huysuz Virjin” olarak bilinen Seyfi Dursunoğlu, bütün vücudunu kadavra olarak bağışladığını açıklamıştı. Dursunoğlu bütün vücudunu bağışladığını yıllar evvel şu sözlerle duyurmuştu:

“Gerekli tüm süreçleri yaptım, imzayı attım. Tıp fakültesi öğrencilerine bir katkım olsun istedim. ‘Huysuz’u kesip biçerken hem öğrenirler hem de eğlenirler.”

Ancak Seyfi Dursunoğlu’nun vefatının akabinde bu isteği, yazılı olarak müsaadesi olmadığı gerekçesiyle yerine getirilemedi. Cenaze merasimine katılan Dursunoğlu’nun yeğeni Gizem Özköseoğlu, “Ailesi ile bu türlü bir dileğini paylaşmadı. Ben de sizlerle bir arada basın yolu ile öğrendim. Ama kendisinin vasiyetnamesi Çağdaş Ömrü Destekleme Derneği’ne tüm mal varlığını bağışlanmasıydı. Biz vasiyetnameyi şimdi görmedik. Lakin bunu düzenleyen avukatlardan ve dernekten gelen bilgiler doğrultusunda yazılı olarak bu türlü bir dileği yoktur. Cenaze ve defin süreçlerinin ÇYDD tarafından yürütülmesini vasiyet etmiştir. Münasebetiyle bizler ailesi olarak bu doğrultuda hareket etmek zorundayız. Tıpkı formda bizlere öteki hiçbir kurumdan örneğin bir tıp fakültesinden bir talep gelmedi. Bu talep gelmediği için biz de İslam dininin gereklerine ve ailemizin ön gördüğü biçimde bunu gerçekleştiriyor olacağız” biçiminde konuştu.

VATAN ŞAŞMAZ ORGANLARINI BAĞIŞLAMIŞTI

Sunucu Vatan Şaşmaz 2012 yılında, canlı yayında organ bağış formunu imzalamış ve organlarını bağışlamıştı. Vatan Şaşmaz 2017’de, İstanbul’da bir otel odasında eski model Filiz Aker tarafından sırtından vurularak öldürüldü. Cinayeti işleyen Aker tıpkı silahla hayatına son verdi. Vatan Şaşmaz’ın organ bağışı gerçekleşmedi lakin Filiz Aker’in cinayetten evvel telefonundan, “Organ bağışı hangi hastanelerde yapılıyor?”, “Kadavra bağışı nasıl yapılır?” üzere aramalar yaptığı ortaya çıktı.

BURNUMU KİMSECİKLERE VERMEM

Süperstar Ajda Pekkan’ın kardeşi Semiramis Pekkan ise burnu hariç başka organlarını bağışladı. Semiramis Pekkan burnunu hiçbir formda bağlaşamayacağını belirtip, “Neyim varsa alsınlar. Bedenimin her organını ilme adadım. Ben öldükten sonra zirve tepe kullansınlar. Yalnız burnumu kimseciklere vermem” demişti.

GÖZLERİMİ VE KALBİMİ ALAN YAŞADI

Usta oyuncu Kadir İnanır 2014 yılında, “Organlarımı büyük bir samimiyetle bağışlıyorum. Bilhassa gözlerimi ve kalbimi alan yaşadı” tabirlerini kullanarak organ bağışına dayanak verdiğini ve bağışçı olduğunu duyurmuştu.

ORGAN BAĞIŞINA “MİLLİ” DOKUNUŞU

NBA’de ekiplerinden Utah Jazz’da da forma giyen ulusal basketbolcu Mehmet Okur da organ bağışına dikkat çeken ünlüler ortasında yıllar evvel yerini aldı. Okur, 2012 yılında faal spor hayatını bıraktığını duyurduktan sonra 2017 yılında tüm organlarını bağışladığını açıklamıştı.

AVUÇ İÇİ KADAR KARACİĞER YETER

Usta müzisyen Fatih Erkoç 2012 yılında organ bağışına katkıda bulunan isimler ortasındaydı.

Erkoç, piyano ve flüt eşliğinde söylediği ‘Avuç İçi Kadar Memnunluk Yeter’ müziğini, ‘Avuç içi kadar karaciğer yeter’ diye yorumlayarak kendi organlarını bağışladıktan sonra herkesi bağış yapmaya davet etmişti.

HEM KONSER VERDİ HEM ORGANLARINI BAĞIŞLADI

Ünlü müzikçi Tuğba Özerk de, konser verdiği sırada sahnede tüm organlarını bağışladığını duyurmuştu.

Geçtiğimiz günlerde eşiyle boşanma kararı alan Müzikçi Bengü, yıllar evvel Türk Böbrek Vakfı aracılığı ile organlarını bağışlama kararı almıştı.

YURT DIŞINDA DAHA DA YAYGIN

Organ nakli tüm dünyada ehemmiyet arz ederken yurt dışındaki ünlü isimlerde hem yine hayat buldu hem de hayat verdi. İşte yurt dışında hem organ bağışı yapan hem de nakil alan birtakım ünlü isimler:

SELENA GOMEZ: Amerikalı müzikçi ve oyuncu Selena Gomez, 2017 yılında lupus hastalığı nedeniyle böbrek nakli oldu. Nakil için böbreğini en yakın arkadaşı Francia Raisa bağışladı.

STEVE JOBS: Apple’ın kurucusu Steve Jobs, pankreas kanseri nedeniyle 2009 yılında karaciğer nakli geçirdi.

TRACY MORGAN: Amerikalı komedyen Tracy Morgan, 2010 yılında böbrek nakli oldu.

GEORGE LOPEZ: Komedyen ve oyuncu George Lopez, 2005 yılında böbrek nakli geçirdi. Eşi, kendisine böbrek bağışlayan kişiydi.

SARAH HYLAND: “Modern Family” dizisinden tanınan Sarah Hyland, böbrek displazisi (Bir yahut her iki böbreğin doğumsal olarak olağandışı gelişim göstermesi durumu) nedeniyle iki defa böbrek nakli geçirdi.

NATASHA RICHARDSON: İngiliz aktris Natasha Richardson, trafik kazasında ağır yaralanan bir hastadan kornea nakli aldı. Bu olay epey ender bir nakil tipi olarak bilinir.

JOE BIDEN: Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Joe Biden, 2012’de organ bağış kartı taşıdığını ve organ bağışçısı olduğunu açıklamıştı. Biden, organ bağışının kıymetine vurgu yaparak halkı bağışçı olmaya teşvik etti.

İTALYA’YI HAREKETE GEÇİREN ORGAN BAĞIŞ

İngiliz-Amerikalı aktivist Reginald Green, 1994 yılında İtalya’da vurularak hayatını kaybeden oğlu Nicholas Green’in organlarını bağışladı. Olay, İtalya’da organ bağışı oranlarının artmasına neden oldu ve geniş çapta tanındı.

Green’in oğlu Nicholas Green’in trajik vefat öyküsü 1994 yılında dünya çapında yankı uyandırdı. O yıl, Green ailesi İtalya’da tatildeyken, otomobilleri kazara bir soygun sırasında kaçan hatalılar tarafından amaç alındı ve 7 yaşındaki Nicholas vurularak hayatını kaybetti.

Bu olayın akabinde, Nicholas’ın ebeveynleri oğullarının organlarını bağışlama kararı aldı.

Nicholas’ın organları ve korneaları sekiz farklı İtalyan hastaya hayat verdi, bu da ülkede organ bağışının kıymetine dikkat çekti. Nicholas Green’in kıssası, bilhassa İtalya’da organ bağışı oranlarının artmasına neden olan bir hareket başlattı ve “The Nicholas Effect” (Nicholas Etkisi) olarak bilinen bir toplumsal farkındalık dalgasını başlattı.

Bu dramatik olay, yalnızca İtalya’da değil, tüm dünyada organ bağışına yönelik farkındalığı artırdı ve Nicholas Green’in anısına pek çok yerde onun ismine vakıflar, okullar ve etkinlikler düzenlendi.

DÜNYADA BİRİNCİ ORGAN NAKLİNİ KİM YAPTI?

Dünyadaki birinci organ naklini gerçekleştiren kişi, 1954 yılında böbrek nakli yapan Amerikalı cerrah Dr. Joseph Murray. Dr. Murray, genetik olarak uyumlu olan iki ikiz ortasında böbrek nakli yaparak, organ naklinin tıbbi olarak mümkün olduğunu kanıtladı. Bu muvaffakiyet, organ nakli alanında bir dönüm noktası olarak kabul edilir. Dr. Murray, bu önemli muvaffakiyetinden dolayı 1990 yılında Nobel Ödülü’ne de layık görüldü.

İnsan üzerinde birinci başarılı organ naklini gerçekleştiren Amerikalı cerrah Murray 93 yaşında hayatını kaybetti. Nobel mükafatı sahibi Murray, yaklaşık 60 yıl evvel organ naklini gerçekleştirdiği Boston Hastanesi’nde hayatını kaybetti.

patronlardunyasi.com