Sanayi ve Teknoloji Bakanı Kacır: Hiçbir destek programında ve teşvikte herhangi bir şirketin kayırılması söz konusu değil
Kacır, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda Bakanlığı ve bağlı kuruluşlarının 2025 yılı bütçe görüşmelerinin akabinde milletvekillerinin sorularını yanıtladı.
Türkiye’nin, salgın sürecini oluşturdukları güçlü sanayi altyapısı sayesinde “zor devrin kazanan ülkeleri” ortasında geçirdiğini belirten Kacır, “AK Parti iktidarları periyodunda Türkiye’nin imalat endüstrisinin katma bedelinin dünyadaki imalat sanayi katma bedeli içindeki hissesi yüzde 0,7’den yüzde 1,33’e yükseldi. Bir Türkiye’nin üzerine adeta bir Türkiye ek etmişiz. 2020’den bu yana toplam istihdam 26 milyon 695 binden yaklaşık 32 milyona yükseldi. ‘Türkiye sanayisizleşiyor’ diye bir şey yok. Endüstrimizin istihdamdaki hissesi yüzde 20,5’e yükseldi.” diye konuştu.
Bakan Kacır, 2024’te imalat dalında kurulan şirket sayısının 12 bin 600, kapanan şirket sayısının 4 bin olarak gerçekleştiğini söyledi.
Savunma endüstrisinin Türkiye’de yüksek teknolojiye geçişin lokomotif kesimi olduğunu vurgulayan Kacır, “Burada elde edilen kazanımların tüm kesimlere süratle yaygınlaşması, Türkiye için sanayi siyasetinde temel yaklaşımların başında geliyor. Bugün Togg, Ankara’da bir araştırma merkezi kurdu. Bu, akıllı araç teknolojileri alanında çalışan bir merkez. Burada şu anda 200’den fazla araştırmacımız çalışıyor. Bunların yarısı ASELSAN’da, TUSAŞ’ta yetişmiş mühendisler. Bu çeşit örneklerin sayısının yaygınlaşması için dayanaklarımızı sürdürmekteyiz.” sözlerini kullandı.
“Teşviklerde siyasi kayırma” argümanını reddeden Kacır, hiçbir takviye programında ve teşvikte rastgele bir şirketin kayırılmasının kelam konusu olmadığını belirtti.
Destekledikleri ve teşvik ettikleri hiçbir şirketin siyasi görüşleriyle ilgilenmediklerini vurgulayan Kacır, “Siyasi görüşünü bilmeyiz. Bunların ortasında parlamentoda kümesi bulunan partilere üye beşerler yahut siyasette hiç işi olmayan beşerler olabilir. Onların bu ülkeye kattıkları bedel, gerçekleştirdikleri yatırım, üretim, sağladıkları istihdam, ihracat bizim için baş tacıdır, pahalıdır ve bu yaklaşımımızdan da taviz vermeyeceğiz. Hiç kimseyi rastgele bir partinin mensubu olduğu için desteklemiyoruz. Hiç kimseyi rastgele bir partinin mensubu olduğu için desteklemekten de imtina etmeyiz.” diye konuştu.
“KIYMETİNİ BU ÜLKENİN KALKINMASI İÇİN TER DÖKEN HERKESİN GÜZEL BİLMESİ GEREKİR”
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Kacır, Türkiye’nin “Devrim” arabasından bu yana kendi yerli ve ulusal arabasına sahip olmanın hayaliyle bugüne geldiğine işaret etti.
Yerli araba üretimi konusunda güçlü iradenin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından ortaya konulduğunu anlatan Kacır, şöyle devam etti:
“Türkiye’de yıllık 500 bine yakın aracın satıldığı 2011’de Cumhurbaşkanımız, ‘Artık bu ülkenin bir yerli araba markasına sahip olmasının vakti gelmiştir. Bu işi yapacak kimseye her türlü takviyesi vermeye hazır olacağız.’ dedi lakin bu işi en kuvvetli formda yapacak pek çok sanayicimiz harekete geçmekten imtina etti. Bazıları, televizyon kanallarında ‘Bu işin hayal olduğunu, gerçekçi olmadığını’ söylediler. ‘Türkiye’nin bir ulusal marka arabaya ne muhtaçlığı var? Aslında Türkiye’de birtakım araba markaları üretim yapmakta.’ dediler. Fikri sınai hakları bize ilişkin olan bir arabanın varlığının değerini bu ülkenin kalkınması için ter döken herkesin düzgün bilmesi gerekir.”
Togg araçlarını Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın teşrifleriyle 2019’da kamuoyuna tanıttıklarını hatırlatan Kacır, 1,5 yıl içinde Togg araçlarının 40 binden fazla üretildiğini ve yollara çıktığını belirtti.
Kacır, yapacak çok işlerinin bulunduğunu ve bunun bir teknoloji yarışı olduğunu lisana getirdi.
Otomotiv bölümünün büyük dönüşüm yaşadığının altını çizen Kacır, “Özellikle elektrikli araç ve şoförsüz araba dönüşümü, bölümü baştan sona süratle değiştiriyor, dönüştürüyor. Global pek çok marka bu dönüşümü zorluklarla göğüslüyor. Bütün bu dönüşüm sürecinde bugüne kadar kim ne derse desin aldırmaksızın nasıl Togg’un yanında olmuşsak bundan bu türlü de Togg’u güçlü formda desteklemeye, yüksek teknoloji kabiliyetleriyle Togg’un rekabet gücü kazanmasını sağlayacak adımlar atmaya devam edeceğiz. Bunları yaparken ihracatımızın lideri olan, yılda 35 milyar dolar ihracat yapmakta olduğumuz, yüz binlerce işçi kardeşlerimizin çalıştığı otomotiv bölümünü güçlü kılacak adımları sürdüreceğiz.” diye konuştu.
“ELEKTRİKLİ ARAÇ TEKNOLOJİSİ ÜZERE ALANLARDA TEDARİKÇİ BAZIMIZI GÜÇLENDİRECEK”
Bakan Kacır, Türkiye’de 13 markanın araba üretimi yaptığını, bunun 8’inin global markalar olduğunu ve bunları desteklemeye, bilhassa yeni teknoloji yatırımlarını Türkiye’de gerçekleştirmelerini teşvike devam edeceklerini söyledi.
Ford’un 3,6 milyar dolarlık, TOFAŞ’ın 2,1 milyar dolarlık, Toyota’nın 1,9 milyar dolarlık, Renault’un 1,5 milyar dolarlık, Mercedes-Benz’in 837 milyon dolarlık, Hyundai’nin 750 milyon dolarlık ve bu markaların toplam 15 milyar dolarlık 78 projesi için yatırım teşviki verdiklerini bildiren Kacır, “Niçin vermişiz? Türkiye’de yatırım, istihdam, üretim, ihracat olsun diye. Bu sayede kesimimiz bugünlere gelmiş.” sözlerini kullandı.
Kacır, 2002’de Türkiye’de yaklaşık 300 bin araç üretilirken bu sayının geçen sene 1 milyon 400 bini aştığını kaydetti.
Bir yandan bu markaların elektrikli, şoförsüz, hidrojenli araç teknolojilerine ait yatırımlarına teşvik vermeyi sürdüreceklerine dikkati çeken Kacır, “Bir yandan da alanda dünyada önder olmuş, teknolojinin öncüsü olmuş yeni markaları Türkiye’ye kazanmak için çaba edeceğiz. Biz, bu markaların yatırımlarını Türkiye’ye çekmezsek bunlar sarfiyatlar, etrafımızda diğer ülkelerde yatırım yaparlar.” formunda konuştu.
Türkiye’nin Gümrük Birliği üyeleri ve 23 ülkeyle hür ticaret muahedesi bulunan bir ülke olduğunu söyleyen Kacır, BYD, Chery ve öbür Çin markaları üzere bilhassa global pazara güçlü biçimde giriş yapan, elektrikli araç teknolojisinde başkan olmuş markaların yatırımları Türkiye’ye çekilmezse bunların Avrupa’daki öteki ülkelerde yatırım gerçekleştirerek Türkiye’ye gümrüksüz araç satabileceklerine işaret etti.
Togg’a rekabet gücü kazandırmak zorunda olduklarını ve bunu gerçekleştireceklerini söyleyen Kacır, “BYD ve Chery üzere markaların Türkiye’ye yatırımları, Türkiye’nin otomotiv dalını, mobilite teknolojileri istikametinde dönüştürmeyi hızlandıracak. Elektrikli araç teknolojisi üzere alanlarda tedarikçi bazımızı güçlendirecek. BYD ve Chery üzere markalar, yüksek yerlilik seviyesiyle yüksek katma bedel ve ihracat odaklı Türkiye’de yatırım yapacak. Bunlar, Türkiye’nin tedarik endüstrisiyle birlikte çalışacak.” değerlendirmesinde bulundu.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Kacır, Türkiye’de katma bedel oluşumunun kıymetine dikkati çekerek, şunları kaydetti:
“Önemli olan elektrikli ve şoförsüz araç teknolojilerinin Türkiye’de daha fazla gelişmesidir. Bu, Togg’a da yarayacak. Togg, elektrikli araç teknolojileri konusunda Türkiye’den tedarikçilerle çalışıyor. Bu tedarikçilerin ölçek büyütmesi, Togg’un da rekabet gücünü artıracaktır. Bütün bunları Türkiye’de gerçekleştirmeyi sürdüreceğiz. Milletimizin refahı için, Türkiye’nin istikbali için uğraşlarımızı artırarak devam ettireceğiz.”
Kacır, bir milletvekilinin sorusuna karşılık da “Trendyol ile Togg ortasındaki mutabakat, büsbütün iki marka ortasında bir pazarlama işbirliğidir.” dedi.
Togg’un akıllı bir araba olduğunu vurgulayan Kacır, “Kullananlar daha uygun bilir. Ümit ederim ki milletvekillerimizin hepsi Togg kullansın. Togg’un âlâ bir platformu ve orada çok sayıda uygulama var. Yalnızca bir markanın uygulaması yok. O uygulamaların sahibi olan başka teknoloji şirketleriyle de Togg ortasında işbirlikleri oluyor ve olmaya devam edecek.” diye konuştu.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Türkiye’nin beşerli birinci uzay misyonuna ait “Gerçekleştirilen bu bilimsel misyonu bir turistik seyahate benzeterek alaya alırsanız, en büyük haksızlığı hem bu bilim insanlarımıza hem de bütün bu bilimsel çalışmalardan ilham alan Türk gençlerine yapmış olursunuz.” dedi.
Türkiye’nin 47 OECD üye ve gözlemci ülkeleri ortasında 2002-2022 periyodunda satın alma gücü paritesi dolar cinsinden AR-GE harcamasını en çok artıran 2. ülke olduğunu belirten Kacır, “Teknoparklarda yer alan firmalar tarafından bugüne dek 2 trilyon 157 milyar lira yurt içi satış, 11,8 milyar dolar ihracat gerçekleşti. AR-GE ve tasarım merkezlerinde yürütülen faaliyetler sonucu ortaya çıkan eserlerden elde edilen satış fiyatı da 16 trilyon liranın üzerinde. Türkiye’nin ihracatı yalnızca savunma havacılık kesiminde 250 milyon dolardan, geçtiğimiz yıl 5,5 milyar dolara yükseldi. Bu yıl 6 milyar doları aşıyoruz. İnşallah süratle 10 milyar dolar seviyesine çıkaracağız.” diye konuştu.
Bakan Kacır, yapay zekanın çokça konuşulduğuna dikkati çekerek, son 5 yılda TÜBİTAK’ın, yapay zeka alanında üniversiteler ve firmaların 3 bin 42 projesine 5,8 milyar lira dayanak verdiğini söyledi.
“TÜRKİYE’NİN GÜNDEMİ BİLİM VE TEKNOLOJİYLE DOLDU”
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Kacır, Türkiye’nin uzay çalışmalarına dair şu değerlendirmelerde bulundu:
“Türkiye kendi vatandaşlarını uzaya bilimsel araştırma yapmak üzere göndererek bilim tarihinde kendi seyahatinde yeni bir sayfa açmıştır. Bu elbette milyonlarca gencimiz için ilham kaynağı olmuştur. Birebir vakitte bizim bilim insanlarımızın global seviyede araştırma yapma imkanlarının kuvvetlenmesine vesile olmuştur. Türkiye’deki üniversitelerin araştırma projeleri de beşerli uzay projesi kapsamında icra edildi. Bize haksızlık yapabilirsiniz, biz nihayetinde siyaset yapıyoruz, buna bir yere kadar katlanabiliriz fakat siz bu bilim insanlarının aylarca, yıllarca emek vererek hazırladıkları bilimsel araştırma projelerini küçümserseniz, gerçekleştirilen bu bilimsel misyonu bir turistik seyahate benzeterek alaya alırsanız, en büyük haksızlığı hem bu bilim insanlarımıza hem de bütün bu bilimsel çalışmalardan ilham alan Türk gençlerine yapmış olursunuz.
Astronot misyonumuz ve astronotumuzla gerçekleştirdiğimiz programların da seçimle bir ilgisi yoktu. Dünyanın her yerinde astronotlar, bilimsel misyonları icra ettikten sonra tecrübelerini gençlerle çocuklarla paylaşırlar. Bugün, TÜBİTAK bilim mecmualarının aylık 750 bin erişimi var. Nasıl oldu bu? Zira biz ocak ayında astronotumuzu gönderdik ve bütün Türkiye’nin gündemi bilim ve teknolojiyle doldu. Bundan hepimizin keyifli olması icap etmez mi? Lütfen bu mevzuları siyasi gereç haline getirmeyelim.”
“BU PROJELERİ TÜM SİYASETÇİLER OLARAK SAHİPLENELİM İSTERİZ”
TÜBİTAK’ın faaliyetlerine yönelik bir tenkide ise Kacır, “Hepsini tek tek saymayacağım lakin birinci yerli ve ulusal uydumuz RASAT, birinci askeri müşahede uydumuz GÖKTÜRK 2, birinci ulusal metre altı yer müşahede uydumuz İMECE’yi, birinci ulusal haberleşme uydumuz TÜRKSAT 6A’yı TÜBİTAK UZAY geliştirdi ve ODTÜ yerleşkesinde faaliyetlerini sürdürüyor.” karşılığını verdi.
Kacır, Togg’un yanı sıra ulusal savunma endüstrisinin iftihar kaynağı projelerinin siyaset gereci yapıldığına yönelik tenkitleri ise şöyle cevapladı:
“Bizim bu türlü bir kederimiz yok. Elbette her siyasi iktidar, devrinde gerçekleşmiş muvaffakiyetlerin gururunu milletiyle birlikte taşıyacaktır. Lakin biz bütün bu projeleri tüm siyasetçiler olarak sahiplenelim isteriz. ‘KAAN sanki 400 metre irtifayı geçemiyor mu?’ dendi. Dünyada bir elin parmağı kadar ülke 5. kuşak savaş uçağı üretebiliyor. Bizim evlatlarımız, bizim kardeşlerimiz gece gündüz çalışıp üretiyor. Bu çamurları atanların aracılığını yapmak bize yakışır mı? KAAN 400 metrede takılı kalmamış, 14 dakika mühletle 10 bin fit, 3 bin 48 metre irtifaya çıkmış. Siz her fırsatta bu ulusal projelerin aleyhine şeyler söylüyorsunuz. Sonra da bu projeler muvaffakiyete ulaştığında bizim iftiharımızın, mutluluğumuzun bir paydaşı olamıyorsunuz, nihayetinde bizi bu projeleri siyasallaştırmakla itham ediyorsunuz. Ben takdiri milletimize bırakıyorum.”
Bakan Kacır, güneş hücresi üretimine yönelik bir soru üzerine, “ABD, Çin hücresi kullanılmış güneş panellerinin ülkeye girişine müsaade vermiyor. Tahminen Avrupa’nın da bu türlü önlemler alma mümkünlüğü var. Hasebiyle biz entegrasyonu kuvvetlendirirsek, güneş hücresi üretimini Türkiye’de artırabilir, halihazırda güçlü olduğumuz panel üretimini kuvvetlendirecek adımlar atabilirsek, muazzam bir fırsat yakalayabiliriz.” diye konuştu.
“ŞİRKETLERE ÖDEVLER VERECEĞİZ”
Özel meslek liseleri, devlet meslek liseleri ve meslek yüksek okullarında öğrenci sayısının 75 bine ulaştığına işaret eden Kacır, “Bu mevzuda daha fazla çalışacağız, şirketlere ödevler vereceğiz. Önümüzdeki devirde Bakanlığımızdan teşvik almış büyük şirketler, daha fazla insan kaynağımıza yatırım yapma durumunda olacaklar.” sözlerini kullandı.
Kacır, tek kaygılarının topyekün kalkınmanın gerçekleşmesi ve milletçe Cumhuriyetin ikinci asrını Türkiye Yüzyılı yapacak işleri hayata geçirebilmek olduğunu kelamlarına ekledi.
Komisyonda, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının yanı sıra GAP Bölge Kalkınma Yönetimi Başkanlığı, Doğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma Yönetimi Başkanlığı, Konya Ovası Projesi Bölge Kalkınma Yönetimi Başkanlığı, Doğu Karadeniz Projesi Bölge Kalkınma Yönetimi Başkanlığı, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme Yönetimi Başkanlığı, Türk Standardları Enstitüsü, Türk Patent ve Marka Kurumu, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu, Türkiye Bilimler Akademisi, Türkiye Uzay Ajansı’nın 2025 yılı bütçeleri kabul edildi.
patronlardunyasi.com
