TÜSİAD Başkanı Orhan Turan, Genel Kurul’da yaptığı konuşmada iş dünyasındaki moral bozukluğunun altını çizdi

TÜSİAD Genel Heyet Toplantısı, saat 10’da başladı. Toplantının açılış konuşmaları TÜSİAD Yüksek İstişare Kurulu Lideri Ömer Aras ve TÜSİAD Yönetim Kurulu Lideri Orhan Turan tarafından yapıldı.

TÜSİAD Yüksek İstişare Konseyi Başkanı Ömer Aras, konuşmasında, “Moralimizi bozuk, güvensizlik içindeyiz. Bunun nedeni çöken sistem. Hâlâ Kartalkaya yangını ve öbür olayların acısı içimizde. Tüm bu olayların gerisinde kontrol eksikliği ve işletme sahiplerinin yatırım yapmaması var. Sistemin kendi kendini düzeltme sistemi olmalı, sorumlular hesap vermeli. Tutukluluğun istisna değil, kural haline gelmesi sorunu çözülemiyor. ‘Söylesek de hiçbir şey değişmiyor’ zihniyetine kapılamayız” dedi.

Ömer Aras

Trump’ın Gazze telaffuzlarının bölgedeki istikrarları ve insani durumu göz gerisi ettiğini lisana getiren Aras, “Küresel enflasyon denetim altına alınsa da gelir dağılımındaki sorun düzeltilmedi. Akılcı siyasetler üretirsek 2025’te değerli fırsatlar yaratabiliriz. 2024’te yatırımcılar için itimat ortamı oluşturamadık. 2025’te enflasyonla gayret kararlılıkla sürmeli, ihracatçının pazar kaybı engellenmeli. Kamunun da vatandaşlarla eşit seviyede kemer sıkması koşul. Devletin bütçe disiplinine uyması, kamuda tasarrufu artırması gerekiyor” diye konuştu.

BU İKİ ISLAHATI BAŞARIRSAK, ÖBÜR TÜM ISLAHATLAR ÇARÇABUK GERÇEKLEŞECEKTİR

Vergi gelirlerini artırmak için kayıt dışılıkla uğraş edilmesi gerektiğini vurgulayan Aras, şunları söyledi:

“Sürdürülebilir büyüme ve sağlam bir iktisat için eğitim ve liyakat temeldir. Hukukun üstünlüğü ve bağımsız yargı da bu sürecin temel taşlarıdır. Bu iki ıslahatı başarırsak, başka tüm ıslahatlar çarçabuk gerçekleşecektir. Yapmamız gereken en kıymetli yapısal ıslahat, gençlerimizi düzgün yetiştirmek ve iş gücünü yine eğitmektir. Okul öncesi eğitim zarurî ve fiyatsız olmalı. Müfredat değişimlerini şeffaf ve iştirakçi bir anlayışla yapmalıyız. Eğitim sistemini tarikatların tesir alanının dışına taşımalıyız.

Gelir dağılımındaki eşitsizlik artıyor. Yüksek enflasyon aslında bir vergidir. Hür piyasa şartları işlemeli, ihalelerde ve kredilerde eşitlik unsuru gözetilmelidir. 2025’te büyük fırsatlar ve riskler var. Bu kavşağı çok uygun geçirmeliyiz. Hukukun üstünlüğü ve bağımsız yargının inanç ortamında, liyakatli beşerlerle bu ıslahatları gerçekleştirebiliriz.”

Aras’ın akabinde kelam alan TÜSİAD Yönetim Kurulu Lideri Orhan Turan, iktisada ait yaptığı değerlendirmede, “Sayın Bakan Mehmet Şimşek’in ekonomi programına takviye veriyorsak da, iktisatta her şeyin yolunda olduğunu söyleyemeyiz” dedi.

Enflasyonla gayretin hızlanması gerektiği tabir eden Turan, “Artık daha süratli sonuç almalıyız. Yoksa gerilim birikiyor. Enflasyonla gayretin maliyetine katlanmak zorlaşıyor. Hem teşebbüsçüler için hem çalışanlar için” sözlerini kullandı.

Turan’ın Genel Konsey Toplantısı’nda yaptığı konuşma şöyle:

“Ben bugün bilhassa kısa bir konuşma yapmayı tercih ettim. Zira çeşitli vesilelerle yaptığım konuşmalarda, ülke olarak gündemimizdeki sorunların hepsine eğiliyorum. Hepsi hakkındaki tahlil tekliflerimizi anlatıyorum.

Benden evvel de, öbür TÜSİAD liderleri tıpkı şeyi yaptı. Tespitlerimizi ve tekliflerimizi kamuoyuyla açık ve şeffaf biçimde paylaştık. Bundan sonra da paylaşmaya devam edeceğiz.

Bu tespitlerimizi ve tekliflerimizi, ayrıyeten bugün sizlerle bir kitapçık halinde de paylaştık. Bu 2025 yılı için iş dünyası gözünden “öncelikleri” içeren bir çalışma. TÜSİAD olarak lisana getirmekte olduğumuz bahisleri derledik. Ana mevzulardaki tekliflerimize her isteyen, bu kitapçıktan ulaşabilir.

Yüksek İstişare Kurulu Liderimiz Sayın Ömer Aras da, konuşmasında bütün problemleri etraflıca ele aldı.
“Eleştirel tabirlere ve habercilik faaliyetlerine açılan soruşturma haberleri, çok sıklaştı”

Gündem çok ağır. Hangi birisini sayayım.

Depremlerde, yangınlarda, iş kazalarında çok sayıda vatandaşımızı kaybediyoruz. Demek ki, kusur, suistimal ve kayırmacılık çok yaygın.

Eleştirel sözlere ve habercilik faaliyetlerine açılan soruşturma haberleri, çok sıklaştı.

10 küsur sene evvelki olaylara, artık yeni soruşturmalar açılıyor.

Tutuklu milletvekillerine, siyasi parti başkanlarına ve belediye liderlerine daima yenileri ekleniyor.

Disiplinsizlik hatasıyla teğmenler hakkında ihraç kararı alınıyor. Lakin, zelzele, yangın taciz, bayan cinayeti, iş kazası, üzere kamuoyunda infial yaratan birçok olayda, ya hatalılar bulunmuyor ya da kısa müddette hür kalıyorlar. Kamuoyu vicdanında cürüm ve ceza ortasında orantısızlık kanaati oluşuyor.

İster seçimle, ister atamayla gelen kamu vazifelilerinin misyonlarından alınmasının, yeni örneklerine şahit oluyoruz.

Üstelik, yeni yasal düzenlemelerle, kamu görevlilerinin Devlet Denetleme Kurulu tarafından vazifeden alınması ve TMSF’nin şirketlere kayyum olarak atanması mümkün oluyor.

Yolsuzluk, dolandırıcılık, karaborsa haberlerinin arkası ardı kesilmiyor.

Suç işlemek gayesiyle örgüt kurmak, galiba artık şirket kurmaktan daha kolay.

Kadın cinayetlerinin de, çocuk tacizlerinin de sonu gelmiyor.

Nedir bu tırmanma? Biz niçin bu hale geldik?

Hangisini ele alsak günlerce, tahminen de aylarca konuşmak gerekiyor.

Tüm bu meselelerin gerisinde, hukuka olan itimadın sarsılması var.

Hep söyledik. Daima söyleyeceğiz. Çağdaş devletin temelinde hukukun üstünlüğü vardır. Tüm vatandaşlar kanun önünde eşittir. Devlet de hukukla bağlıdır. Her kademede idare keyfi değil, hukuk kurallarına nazaran yapılır. Burada sorun varsa her yerde sorun çıkar. Hukuka inanç kalmazsa güvensizlik, istikrarsızlık ve belirsizlik her yere sirayet eder. Sistemik risk oluşur. Günü kurtarmak mümkün olsa da yarınlar tehlike altına girer.
“Hukukun üstünlüğünü tesis etmeden ne iktisatta ne toplumda ne siyasette meseleler çözülür”

Bakın biz endüstrici ve iş insanlarıyız. TÜSİAD üyesiyiz. Lakin her şeyden evvel insanız, bu ülkenin vatandaşıyız. İnsani bedelleri ekonomik pahaların önüne koyarız. Çocuklarımıza, torunlarımıza daha büyük bir miras değil, daha uygun bir gelecek bırakmak isteriz.

Daha yeterli bir geleceği, hukuka itimat olmadan kuramayız.

Hukukun üstünlüğünü, çabucak ve tam olarak tesis etmeden; ne iktisatta ne toplumda ne iç, ne de dış siyasetteki problemler çözülebilir.

Ayrıca toplumsal kutuplaşmanın yerini, toplumsal ahenge bırakması, siyasette yumuşama ve siyasi alanın genişlemesi, sıkıntılarımızın tahlilini kesinlikle kolaylaştıracaktır.

Bu noktada, terör probleminin kalıcı olarak ortadan kalkması en büyük dileğimizdir.

Ancak şunu da görelim: izlenmekte olan sürecin başarısı ile, hukuk devleti ve demokratik standartların güzelleştirilmesi ortasında birbirini besleyen karşılıklı bir etkileşim vardır. Biri olmadan başkası eksiktir.

Hukukun üstünlüğünü tesis edersek, tüm problemlerimizi konuşarak, ortak akılla çözebiliriz.

ŞİMŞEK’E DAYANAK VERİYORSAK DA İKTİSATTA HER ŞEYİN YOLUNDA OLDUĞUNU SÖYLEYEMEYİZ

Ekonomiyle ilgili de birkaç kelam söyleyeyim.

Sayın Bakan Mehmet Şimşek’in iktisat programına takviye veriyorsak da, iktisatta her şeyin yolunda olduğunu söyleyemeyiz.

Enflasyonla çabanın hızlanması gerekiyor. Artık daha süratli sonuç almalıyız. Yoksa gerilim birikiyor.

Enflasyonla çabanın maliyetine katlanmak zorlaşıyor. Hem teşebbüsçüler için hem çalışanlar için.

Sanayici çok zorlanıyor. İhracatçı kan ağlıyor. İthalatın cazibesi artıyor.

Başka ülkelerde hammaddeyi daha ucuza alan, krediye daha ucuza erişen, güç ve personellik maliyetinin toplam maliyetler içindeki hissesi daha düşük olan rakiplerimizle biz nasıl rekabet edebiliriz? Bunun matematiği nedir? Verimlilik farkı bu makası kapamaya kâfi mi? Pekala bugün, işimizi nasıl devam ettireceğiz? Devam ettiremezsek çalışanlarımız ne olacak?

Nüfus artış suratının dramatik biçimde azaldığının farkındayız. Pekala bunun verimlilikte çok daha büyük bir artışı gerektirdiğinin ne kadar farkındayız?

Çalışan sayısı artmadan, nitelik yükselmeden, verimlilik hızlanmadan, katma kıymet artmadan nasıl büyüyeceğiz? Bunu açıklayan bir teori var mı?

ARTIK VAKTİMİZİN KALMADIĞINI BİLİYORUZ

Hem endüstrici mutsuz hem çalışanlar. Hem büyük işletmeler zorlanıyor hem KOBİ’ler. Hem Batıdaki teşebbüsçüler yakınıyor hem Doğudakiler. Pekala kimin yüzü gülüyor?

Özdemir Asaf “Her şeyi vakte bıraktık, vaktimiz var mı bilmeden…” demişti. Artık vaktimizin kalmadığını biliyoruz.

Yıllardan beri iklim değişikliğine hazırlanalım diyoruz. Teknolojik dönüşümü kaçırmayalım diyoruz. Jeostratejik risklere karşı tedbir alalım diyoruz. İşgücümüzü ve gençlerimizi çağın gereksinimlerine nazaran yetiştirelim diyoruz. İşgücü açığını kapatmak için evvel bayanlarımızı işgücüne katalım diyoruz. Ticaret savaşlarına hazırlanalım, ithalatın değil, ihracatın cazip olduğu bir ekosistem oluşturalım diyoruz. Tarım ve hayvancılığın stratejik değerini hatırlayalım diyoruz.

Dünyada büyük bir değişim yaşanıyorken, önümüzde bir sıçrama fırsatı olduğunu görüyoruz. Bundan yararlanalım diyoruz. Lakin gücümüz boşa gidiyor. Dünyadaki değişimi yakalayamıyoruz.

Artık hiçbir şeyi vakte bırakamayız. Bunun için vaktimiz kalmadı.

Bir an evvel enflasyonla uğraşta kalıcı başarıyı sağlayalım. Para siyasetini maliye siyasetiyle ve yapısal ıslahatlarla destekleyelim.

Sanayiye kesinlikle nefes aldırılması lazım. Yatırım, üretim ve ihracat desteklenmeli.

Dediğim üzere, neler yapılması gerektiğini tekraren söyledik; ayrıyeten bugün paylaştığımız bir kitapçık haline getirdik.

Çünkü “sussak gönlümüz razı değil.” Bu hissiyatla konuşmama son verirken, TÜSİAD Yönetim Kurulu ismine hepinizi sevgi ve hürmetle selamlıyorum.”

Bugunkü toplantıda konuşmaların akabinde Gazeteci Elif Ergu’nun moderatörlüğündeki “Ekonomi, Dış Siyaset ve Hukuk Perspektifinden Değerlendirmeler” panelinde Emekli Büyükelçi Şafak Göktürk, Prof. Dr. Hakan Kara ve Prof. Dr. Adem Sözüer konuşmacı olarak yer alacak. Perspektif 2025 Genel Konsey Toplantısı’nda ayrıyeten TÜSİAD tarafından hazırlanan “Perspektif 2025: Dönüşüm ve Gelecek için Yol Haritası & Öneriler” isimli kitapçık yayınlanacak.

patronlardunyasi.com