Yatırımcı, son 4 yılda şirketlere 340 milyar TL kaynak sağladı
Geçen yıl tasarruf sahipleri için epeyce hareketli geçti. Parasını mevduat ve para piyasası fonlarında değerlendirenlerin yüzü gülerken, pay senedi yatırımcısı borsadan umduğunu bulamadı. Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği’nin (TSPB) bilgilerine göre, Türkiye’de toplam tasarruf büyüklüğü 33 trilyon 723 milyar TL düzeyinde. Bu tutarın yüzde 55’i yani 18 trilyon 555 milyar TL’si mevduatta, yüzde 27.93’ü tahvil-bonoda, yüzde 17.03’ü ise pay senedinde değerlendiriliyor.
TASARRUFLARDA ASLAN HİSSESİ MEVDUATTA
Dünya’dan Ufuk Korcan’ın ahberine nazaran, toplam tasarruflar içerisinde yabancı yatırımcıların da birikimleri bulunuyor. Yabancıların hisseleri çıkarıldığında ise, yurt içi yerleşiklerin toplam tasarruflarının 29 trilyon 831 milyar TL olduğu görülüyor.
Yurt içi yerleşiklerin birikimlerinin yüzde 58.32’si mevduatta, yüzde 29.47’si tahvil-bonoda, yüzde 12.20’si ise pay senedinde. Kabaca aslında ‘tasarruf sahiplerinin büyük kısmı geçen yıl enflasyonun üzerinde getiri elde etmeyi başardı’ diyebiliriz. Yatırımcı sayısının 2023 yılında 8.5 milyona çıktığı Borsa İstanbul’da geçen yıl önemli bir çıkış yaşanmış ve yatırımcı sayısı 6 milyon 840 bine gerilemişti.
Yatırımcı sayısındaki düşüşte sabit getirili risksiz enstrümanlardaki cazip getiri oranları ve halka arzlarda geçmiş yıllarda yaşanan performansların düşmesi gösteriliyor. Türkiye sermaye piyasalarında işlem yapan yabancı yatırımcıların en fazla ilgi gösterdiği yatırım aracı ise pay senedi. Geçmiş yıllara oranla borsadaki hisseleri hayli aşağılara inen yabancıların Türkiye’de yaklaşık 3.9 trilyon TL’lik tasarrufu var. Kelam konusu sayının yüzde 54’ü pay senedinde tutuluyor.
BORSA KREDİYE ALTERNATİF OLDU
Yüksek kredi maliyetleri nedeniyle, son yıllarda halka açılan şirket sayısında kıymetli artış yaşandı. 2021 yılında 52, 2022 yılında 40, 2023 yılında 54, 2024 yılında ise 34 olmak üzere son 4 yılda borsaya gelen toplam şirket sayısı 180 oldu. Bu yıl da halka arzlar sürat kesmeden devam ediyor. 2021-2024 yılları ortasında halka arzı gerçekleştirilen 180 şirket, bu sayede toplam 180 milyar TL’lik kaynağa erişti.
Hisseleri borsada süreç gören şirketler de tekrar bedelli sermaye artırımları ve ikincil halka arzlarla yatırımcılardan finansman sağlamaya devam etti. Şirketler 2021- 2024 yılları ortasında özkaynak finansmanı maksadıyla borsada yaptıkları bedelli sermaye artırımı ve ikincil halka arzlarla toplam 160.4 milyar TL’lik kaynak yarattı. Böylelikle son 4 yılda şirketler hem birincil hem ikincil halka arzlar ve bedelli sermaye artırımları ile yatırımcılardan toplam 340 milyar TL topladı.
Özel bölüm pay senedi dışında ihraç ettiği borçlanma araçlarıyla da finansman yaratabiliyor. Son 4 yılda 6 bin 456 adet özel bölüm borçlanma araçları ihracıyla toplam 1 trilyon 644 milyar TL’lik finansmana erişildi.
ÖZEL BÖLÜM BORÇLANMA ARAÇLARINA İLGİ
Bu fiyatın 565 milyar TL’lik kısmı geçen yıl, 459 milyar TL’lik kısmı 2023 yılında, 362 miyar TL’lik kısmı ise 2022 yılında elde edildi. Menkul Değer Yatırım İştirakleri, Teşebbüs Sermayesi Yatırım İştirakleri, Emeklilik Fonları ve Yatırım Fonları’ndan oluşan kurumsal yatırımcıların toplam portföy büyüklüğü ise 6 trilyon 158 milyar TL seviyesinde. Bu fiyatın yüzde 72’si yani 4 trilyon 418 milyar TL’si yatırım fonlarında.
patronlardunyasi.com
